Prawo o stowarzyszeniach zagrożone
Piątek, 24 lipca, 2015, #NGO, #Aktualności
Istnieje zagrożenie, że mimo ponad trzech latach prac, nowelizacja ustawy o stowarzyszeniach nie zostanie uchwalona. Zawalczmy i piszmy maile do posłów!
Na 22 lipca 2015 r. zaplanowane było kolejne posiedzenie komisji sejmowych zajmujących się projektem nowelizacji ustawy Prawo o stowarzyszeniach. W ostatniej chwili zostało odwołane. Tymczasem Sejm tej kadencji ma przed sobą jeszcze tylko trzy posiedzenia. Istnieje zagrożenie, że posłowie nie zdążą uchwalić nowelizacji, nad którą pracowało szerokie grono organizacji pozarządowych.
Z nieoficjalnych informacji wynika, że posłowie nie bardzo wiedzą, co mają myśleć, a pojedyncze organizacje tworzą pozór oporu środowiska przed zmianami.
Dlatego też apelujemy do wszystkich organizacji: wysyłajcie maile do posłów! Treść znajdziecie w załączniku, a tytuł powinien brzmieć: „Stowarzyszenia - poparcie nowelizacji NAZWA ORGANIZACJI nr druku sejmowego 3019”.
Fundacja Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka przygotowała narzędzie, które pozwoli Wam w szybki sposób zlokalizować posła z Waszego regionu i wysłać do niego wygenerowane pismo, które musicie tylko podpisać. Link do narzędzia znajdziecie TUTAJ.
Przypominamy: dyskusje i prace nad wprowadzeniem zmian do obowiązującej od 25 lat ustawy Prawo o stowarzyszeniach rozpoczęła w 2011 roku Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, wspierana przez Sieć Wspierania Organizacji Pozarządowych SPLOT, Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych, Forum Darczyńców oraz portal ngo.pl. Od początku w proces ten zaangażowana była także Kancelaria Prezydenta, w której – przy Zespole ds. Rozwiązań Finansowych i Prawnych – powstała grupa robocza ds. zmiany ustawy prawo o stowarzyszeniach. Przewodniczył jej Piotr Frączak.
W grudniu 2013 roku Zespół ds. Rozwiązań Finansowych i Prawnych przy Kancelarii Prezydenta przyjął projekt nowelizacji. W lipcu i sierpniu 2014 r. trwały konsultacje projektu. W grudniu 2014 roku projekt uroczyście podpisał prezydent Bronisław Komorowski i skierował – jako inicjatywę prezydencką – do dalszych prac w sejmie. Nowelizacja jest na wokandzie prac sejmowych od stycznia, ale de facto dopiero w marcu odbywa się pierwsze merytoryczne posiedzenie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia prezydenckiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach oraz niektórych innych ustaw.
Podkomisja zakończyła prace na początku lipca. Projekt powinien przejść jeszcze przynajmniej jedno (jeśli nie dwa) czytania w Sejmie i rozpatrzenie w Senacie. Do zakończenia kadencji parlament ma w planie jeszcze trzy posiedzenia. Czasu zatem robi się mało.
Inicjatorzy nowelizacji – uczestnicy prac w Kancelaria Prezydenta – podkreślają, że propozycje zmian wynikają z postulatów organizacji pozarządowych. Co więcej, większość rozwiązań, które budziły w środowisku kontrowersje, nie znalazła się w złożonym do Sejmu projekcie.
Projekt przewiduje uproszczenia w rejestracji nowych stowarzyszeń: potrzebnych byłoby do tego siedem (a nie 15 osób). Pierwotnie postulowano zniesienie nadzoru administracji nad działalnością stowarzyszeń. To się nie udało. Są jednak zapisy ograniczające ten nadzór, m.in. w procesie rejestracji stowarzyszenia (wniosek o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego nie będzie przesyłany do zaopiniowania organowi nadzoru, co znacznie skróci proces rejestracyjny). Wprowadzono także zapis, zgodnie z którym organ nadzoru, żądając odpisów uchwał i niezbędnych wyjaśnień będzie zobowiązany uzasadnić te żądania.
Nowelizacja przewiduje także wzmocnienie roli rzeczniczej stowarzyszeń („w zakresie swoich celów statutowych stowarzyszenia mogą reprezentować interesy zbiorowe swoich członków wobec organów władzy publicznej”, roli członków i komisji rewizyjnej (np. członkowie będą mogli zaskarżyć sprzeczną z prawem lub statutem uchwałę walnego zebrania członków), stowarzyszeń zwykłych (przedstawiciel lub zarząd reprezentujący stowarzyszenie zwykłe ma prawo reprezentować je we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych, w tym przekraczających zakres zwykłego zarządu; wprowadzono ujednoliconą ewidencję stowarzyszeń zwykłych, co pozwala na ich większą jawność; stowarzyszenie zwykłe będzie mogło korzystać z darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia, ofiarności publicznej, a także dotacji publicznych; będzie mogło także przekształcić się w stowarzyszenie z osobowością prawną, nie tracąc dotychczasowego dorobku) oraz procesów zarządczych (wprowadzenie możliwości zatrudniania członków zarządu do profesjonalnego zarządzania organizacją, co zwiększy odpowiedzialność osób bezpośrednio zarządzających oraz zlikwiduje występowanie członków zarządu w podwójnej roli: społecznej w zarządzie i odpłatnej jako pracownika zatrudnionego przez zarząd).
W nowelizacji podjęto także próbę rozwiązania problemów organizacji posiadających oddziały i związanej z tym podwójnej osobowości prawnej (doprowadzenie do integralności działań organizacji posiadających oddziały, jasnego podziału kompetencji, jednolitości statutu i jednego miejsca rejestracji organizacji i jej oddziałów).
